|
पुराण विषय अनुक्रमणिका PURAANIC SUBJECT INDEX (From Daaruka to Dweepi ) Radha Gupta, Suman Agarwal & Vipin Kumar) Daaruka - Diti ( words like Daarukaa, Daalbhya, Daasa, Dikpaala, Diggaja, Dindi, Diti etc. ) Didehaka - Divodaasa ( Dileepa, Divah, Divaakara, Divodaasa etc.) Divya - Deepa(Divya / divine, Divyaa, Dishaa / direction, Deekshaa / initiation, Deepa / lamp etc. ) Deepaavali - Deerghabaahu ( Deepti / luminescence, Deergha / long, Deerghatapa, Deerghatamaa, Deerghabaahu etc.) Deerghikaa - Durga ( Deerghikaa, Dugdha / milk, Dundubhi, Durga/fort etc.) Durghandha - Duryodhana( Durgama, Durgaa, Durjaya, Durdama, Durmukha, Duryodhana etc. ) Durvaarkshee - Duhitaa( Durvaasaa, Dushyanta etc.) Duhkha - Drishti ( Duhshaasana, Duhsaha, Duurvaa, Drishadvati, Drishti / vision etc.) Deva - Devakshetra (Deva / god, Devaka, Devaki etc.) Devakhaata - Devaraata ( Devadatta, Devadaaru, Devayaani, Devaraata etc. ) Devaraata - Devasenaa ( Devala, Devavaan, Devasharmaa, Devasenaa etc.) Devasthaana - Devaasura ( Devahooti, Devaaneeka, Devaantaka, Devaapi, Devaavridha, Devaasura Sangraama etc. ) Devikaa - Daitya ( Devikaa, Devi / Devee, Desha/nation, Deha / body, Daitya / demon etc. ) Dairghya - Dyau (Dairghya / length, Dolaa / swing, Dyaavaaprithvi, Dyu, Dyuti / luminescence, Dyutimaan, Dyumatsena, Dyumna, Dyuuta / gamble, Dyau etc. ) Draghana - Droni ( Dravida, Dravina / wealth, Dravya / material, Drupada, Drumila, Drona, Druhyu etc.) Drohana - Dwaara( Draupadi, Dvaadashaaha, Dvaadashi / 12th day, Dwaapara / Dvaapara, Dwaara / door etc. ) Dwaarakaa - Dvimuurdhaa( Dwaarakaa, Dwaarapaala / gatekeeper, Dvija, Dwiteeyaa / 2nd day, Dvimuurdhaa etc.) Dvivida - Dweepi( Dvivida, Dweepa / island etc. )
|
|
|
दिवाकीर्त्यम् १. अथो हैतत्प्राणस्यैव रेतो निर्मितं यद् दिवाकीर्त्यम् । जै २.३६ । २ जगतीष्वेव दिवाकीर्त्यं पृष्ठं कार्यम् । जै २.३६ । ३. पृष्ठं वै दिवाकीर्त्यम् । तैसं ७,३,१०,३ । ४. प्राण एव दिवाकीर्त्यम्। चक्षुषी भ्राजाभ्राजे। श्रोत्रं विकर्णम्। वाग् दशस्तोभम्।। जै २,३७ । ५. यजमाना वै दिवाकीर्त्यम् । संवत्सरः परःसामानः। तैसं ७,३, १०,२ । ६.रश्मयो वै (वा - एत आदित्यस्य यद् तां )दिवाकीर्त्यानि महादिवाकीर्त्यं पृष्ठं भवति विकर्णं ब्रह्मसाम भासमग्निष्टोमसाम। । ऐ ४,१९; तां ४,६,१३; तै १,२,४,२ (तु. काठ ३३,६) ।. ७. शिरो वै दिवाकीर्त्यं प्राणाः स्वरसामानो यद्दिवाकीर्त्यमभितः स्वरसामानो भवन्ति शिरस्येव तत् प्राणा धीयन्ते । तां २४,१४,४, २५,१,८ ।। ८. महादिवाकीर्त्यं पृष्ठं, विकर्णं ब्रह्मसाम। मध्यत एवास्य तत् तमो ऽपघ्नन्ति। दशस्तोभं भासम् अग्निष्टोमसाम। शीर्षत एवास्य तत् तमो ऽपघ्नन्ति। असाव् आदित्य एकविंशो विषुवांस्, तस्य दिवाकीर्त्यान्य् एव रश्मयः। – जै २.३९० ९. स्वर्भानुर्वा आसुर आदित्यं तमसाऽविध्यत्, तं देवाश्चर्षयश्चाभिषज्यन्। त एतानि दिवाकीर्त्यानि सामान्यपश्यन्। तैरस्य तमोऽपाघनन्। जै २.३९०। ( तु. तां ४.६.१३) १०. दिवाकीर्त्यो वषट्कारः - आश्व.श्रौ.सू. १.५.१८ मुखमाधुर्यतेजांसि निस्सरन्त्यभितो हरेः ।।६४।। तन्माधुर्यमधुभिश्च तृप्यन्ति मुक्तकोटयः । तृप्तिभृद्भिर्हि किरणैः सृष्टित्रयस्य देहिनः ।।६५।। कपोलाभ्यां मम मूर्तेर्निर्यान्ति मोहिनीप्रभाः । ताभिर्मुक्तास्तथेशाद्या मुग्धा मूर्तौ भवन्ति वै ।।६६।। ओष्ठाभ्यां चामृतभृन्ति निर्यान्ति किरणानि वै । तद्रसामृतपानेन तृप्यन्ति त्रिसृजिस्थिताः ।।६७।। नेत्रप्रान्तात् प्रभवन्ति तेजांसि प्रेमभृन्ति च । तैश्चाकृष्टाः प्रेमभागा जायन्ते त्रिसृजिस्थिताः ।।६८।। सुधाभृतानि दन्तेभ्यो जायन्ते किरणानि वै । सुधापानैः सृष्टयो वै सर्वास्तृप्यन्ति सर्वदा ।।६९।। पीयूषाणां किरणानि भालमध्याद् भवन्ति वै । पीयूषपानतृप्ताश्च जायन्ते त्रिसृजिस्थिताः ।।3.2.७०।। कर्णाभ्यां संप्रजायन्ते तारतेजःस्वरात्मकाः । तेजःप्रवाहास्तैः सर्वे शृण्वन्ति दिव्यकर्णकाः ।।७ १ ।। मूर्तेरभितो जायन्ते मिष्टस्पर्शाः सुखावहाः । स्पार्शनैः किरणैः स्पृष्टा भुञ्जते सुखमाच्युतम् ।।७२।। जिह्वातः किरणानीष्टमिष्टरसानि यान्ति हि । सर्वसृष्टिजनास्तैस्तु रस्यन्तेऽदन्ति तद्रसम्। ।।७३।। नासिकातः किरणानि गन्धवन्ति प्रयान्ति च । तद्गन्धैः सर्वसृष्टिस्था जिघ्रन्ति वै सुगन्धिकम् ।।७४।। श्रीहरेर्मे हृदयात्तु निस्सरन्त्यभितः खलु । शाश्वतानन्दपूर्णानि किरणानि सुखानि वै ।।७५।। तैर्महानन्दमग्नाश्च वर्तन्ते त्रिसृजिस्थिताः । - लक्ष्मीनारायणसंहिता ३.२.६४
|